Khi Phật thành đạo, có dịp về thăm Vua cha thì La-Hầu-La đã lên bảy tuổi. Và ngay dịp đó, La Hầu La cũng xin theo Phật, xuất gia. Coi Phật đã dạy La Hầu La những gì và cách nào nhe! Trước hết, Phật giao La Hầu La cho… ông “thầy dạy kèm” đáng tin cậy là Xá Lợi Phất......

Bài kệ 13: Cũng như ngôi nhà lợp mái vụng về, mưa liền xâm nhập vào. Cũng vậy, tâm không tu sẽ bị tham dục xâm nhập. Bài kệ 14: Cũng như ngôi nhà lợp mái kiên cố, mưa không vào được. Cũng vậy, tâm khéo tu sẽ không bị tham dục xâm nhập. Bài kệ 15: Kẻ làm điều ác sẽ đau khổ nơi đây và cả ở thế giới đời sau. Kẻ ác đau khổ ở cả hai thế giới. Kẻ ác than khóc và đau khổ, nhớ lại những việc ác đã làm.

Con đường “thay đổi hành vi” từ biết đến muốn, rồi từ muốn đến làm không dễ chút nào (KAP = Knowledge/ Attitude/ Practice), rồi từ làm đến… duy trì… quả là gian khó. Mà tu thì phải hành, chớ không thì chỉ là cái “đãy sách”. Nhưng, hành cách nào?

Kệ số 9. Người mặc áo cà sa trong khi tâm chưa rời uế trược, không tự chế, không chơn thực, thì không xứng mặc áo cà sa. Kệ số 10. Người rời bỏ uế trược, giới luật khéo nghiêm trì, sống tự chế, chơn thực, mới xứng đáng mặc áo cà sa. Kệ số 11: Họ thấy giả mà cho là thật; họ thấy thật mà cho là giả. Những người không tới được chân lý như thế, là do có tà kiến. Kệ số 12: Họ thấy thật và biết là thật; họ thấy giả và biết là giả. Những người tới được chân lý như thế, là do có chánh kiến.

Tôi học Kim Cang không ngờ cũng thấy “ghiền” như khi học Tâm Kinh Bát Nhã ngày trước. Đôi khi giật mình, đôi khi sửng sốt, đôi khi bỡ ngỡ, đôi khi chưng hửng. Các kinh sách dù có nhiều truyền bản, nhưng rõ ràng là có một sự nhất quán, xuyên suốt, chỉ khác cách tiếp cận tùy “đối tượng đích” mà cách truyền đạt khác nhau chớ nguyên lý vẫn là một. Nắm được cái cốt lõi có thể bớt hoang mang, thấy được “chỗ vào” chăng?

Kinh AN 6.16 nơi đây được viết lại cho dễ hiểu. Dựa trên bản tiếng Việt của Thầy Minh Châu và hai bản tiếng Anh của Bhikkhu Sujato và Thanissaro Bhikkhu. Kinh này ghi lời của mẹ Nakula, nói với cha của Nakula đang nằm bệnh liệt giường, cơ nguy cận tử.

Đó là một câu chú, một “đà-la-ni” của riêng tôi mỗi buổi sáng sớm khi ngồi xuống… “diện bích”! Tôi nói diện bích vì chỗ tôi ngồi… thiền cách vách tường chưa tới một mét do nhà chật hẹp quá. Dĩ nhiên thiền không cứ phải là ngồi. Đi đứng nằm ngồi gì cũng thiền được. Nhưng ngồi thì… vui hơn, có lý hơn !

Khi về già, tôi học Phật cách khác. Mỗi kinh sách, bài giảng dài dòng, thêm bớt… tôi chỉ học một câu, một chữ, một bài kệ và tự nghiền ngẫm, đặt câu hỏi, giải đáp và thực hành trong đời sống hàng ngày. Con đường học Phật phải là con đường an lạc, con đường “diệt khổ”, chớ nếu học Phạt mà “khổ thêm” thì chắc học sai!

An lạc không phải là hạnh phúc, là sảng khoái nhất thời hay hài lòng, vui sướng… nhất thời, trái lại nó như dòng suối mát tưới tẩm ở bên trong. An lạc là một trạng thái hỷ lạc, một cảm nhận an lành, thanh thản tự bên trong mỗi cá nhân, nhẹ nhàng, bền bỉ, mang lại sự bình an cả thân và tâm cho chính mình và lan tỏa đến người khác. An lạc đến từ tuệ giác, đưa đến sự tự tại, ung dung, cân bằng cả về vật chất lẫn tinh thần…

Kệ số 6. Có những người không thấy rằng tất cả chúng ta đang bước tới cái chết. Những người thấy được sẽ ngưng tất cả những cuộc tranh cãi của họ.Kệ số 7: Người ưa cái đẹp, không phòng hộ các căn, ăn uống vô độ, lười biếng, thiếu tinh cần: họ sẽ bị Ma uy hiếp, như cây yếu trước gió. Kệ số 8: Người sống quán bất tịnh, khéo hộ trì các căn, ăn uống tiết độ, có lòng tin, tinh cần, Ma không uy hiếp được, như núi đá, trước gió.