Ngũ ấm ma là năm thứ tác động lên tâm chúng ta, làm chúng ta không thanh tịnh; đó là sắc, thọ, tưởng, hành và thức. Nếu ngũ ấm là ma, thì chính ta đang là ma. Không thấu hiểu ý này, tu sai, từng bước tâm bất an, phiền não, thân bệnh hoạn, bạn bè khó chấp nhận và đạo nghiệp mất lần, thì năm tướng suy bắt đầu hiện ra. Tự nhiên thấy tâm bất an, buồn phiền là tướng suy lớn nhất đã hiện ra, phải biết đã đi lạc hướng, cần dừng lại.

Hôm nay nhân ngày Tự tứ, tôi gợi một số ý để chúng ta hiểu giáo pháp Phật xuyên suốt từ Nguyên thủy sang Đại thừa. Đương nhiên Phật giáo bắt đầu từ Nguyên thủy, nhưng chúng ta phải nghĩ xa thêm một bước để thấy Phật giáo Nguyên thủy không phải bắt đầu ở Lộc Uyển như người ta thường nói.

Nếu hàng ngày, Tăng Ni lên Facebook để tiếp xúc với người thế tục và việc thế tục thì sẽ bắt đầu suy nghĩ theo đường thế tục, dẫn đến hư hỏng đường tu là tất yếu.

Hôm nay tôi giảng bài pháp đầu tiên trong mùa An cư cấm túc của chư Tăng Ni tại Học viện Phật giáo VN - TP.HCM. Tôi có một số suy nghĩ muốn chia sẻ với Tăng Ni sinh, đó là ý nghĩa tầm sư học đạo (xuất gia), sự thành đạo và truyền đạo của Đức Phật. Ba vấn đề lớn này Tăng Ni cần suy nghĩ và ứng dụng những điều Phật đã chứng để noi theo, mới có thể thay Phật giáo hóa chúng sanh.

Khi Đức Phật còn là Thái tử, Ngài quán sát thấy cuộc đời là biển khổ, cho nên Ngài có ý định cứu khổ tất cả mọi loài chúng sanh. Bằng mọi cách Ngài làm, dù cố gắng tối đa vẫn không có kết quả, nên Ngài xuất gia tầm sư học đạo, muốn tìm thực chất của nó qua những nhà tu khổ hạnh.

Cần biết rằng có thọ giới hay không thọ giới, nhưng phạm bốn tội sát, đạo, dâm, vọng thì đều có tội như nhau. Có người nói rằng không thọ giới thì không có tội, nói như vậy là sai, vì bốn tội này là tánh tội, nếu phạm, phải tội.

Khởi đầu, tư tưởng Tịnh độ không có trong kinh Nguyên thủy, nhưng có thể nhận thấy rõ rằng Niết-bàn theo kinh Nguyên thủy đã được triển khai thành tư tưởng Tịnh độ trong Phật giáo Đại thừa.

Chủ yếu của đạo Phật là tu, nhưng không nghiên cứu, không học, thì tu mù, dễ đi lạc làm hỏng cuộc đời tu. Vì vậy, cần học, nhưng học phải đi kèm với tu sẽ giúp cho đời sống tri thức của chúng ta phát triển song song với phát triển tâm linh để cuối cùng dẫn đến quả vị Thánh trong đạo Phật.

Nam Á và Đông Nam Á không chỉ là một ý niệm, mà còn là một địa điểm trong thời gian và không gian. Trong bản đồ với một nơi được gọi là Nam Á và Đông Nam Á hình thành bởi các quốc gia, dân số, tiền tệ, đời sống tôn giáo, thiết chế văn hóa, di sản và lối sống… thì các nước Nam Á trở nên nổi trội.

Đức Phật nói nhứt thiết hữu vi pháp như mộng huyễn bào ảnh, như lộ, diệc như điển, nghĩa là các pháp hữu vi như chiêm bao, như giọt sương, như làn chớp. Người tu phải quán như thế. Nhiều người hiểu sai ý này. Phải xác định rằng pháp vô vi đối lập với pháp hữu vi. Người hiểu được pháp vô vi mới là người tu thực sự.