Sau đây tôi chỉ có vài lời tâm sự của một người theo đạo Phật và 20 năm qua đã có cơ hội tiếp xúc nhiều với bà con Phật tử và cũng đã nhiều lần suy tư về nhận thức và hành động trong giáo lý của Phật. Những lời tâm sự sau đây có thể có chút bi quan nhưng là lòng chân thật, phát xuất những gì tôi nghĩ.

Năm 2020 vừa qua đã để lại một dấn ấn sâu sắc trong lịch sử hiện đại của loài người. Lúc này thực ra chưa đủ khoảng cách để ta có thể nhìn lại một cách thấu đáo toàn cảnh biến chuyển của thế giới trong 12 tháng qua và còn trên đà triển khai mạnh mẽ. Nhưng chúng ta hãy lướt qua những biến cố quan trọng. Sự vật luôn luôn thay đổi, đó là nền tảng của quy luật vô thường, song có những biến chuyển đóng vai trò then chốt cho cả một thời đại sau đó. Quan trọng hơn nữa, mọi biến cố to lớn thường hàm chứa nhiều khía cạnh lâu dài và trái ngược nhau, trong đó tính chất hủy phá và tích cực đồng thời xuất hiện.

Trong ngành vật lý, khái niệm “Thời gian” thay đổi theo từng thời kỳ. Như chúng ta biết, trong cơ học Newton, thời gian là một dòng chảy “có tính toán học, tuyệt đối, đích thực, tự nó, đều đặn, không lệ thuộc vào bất cứ vật gì bên ngoài”. Quả thực, ấn tượng của đời sống con người dường như minh chứng điều đó. Hơn thế nữa thành tựu khoa học và kỹ thuật sinh ra sau phát hiện của Newton càng khẳng định hơn nữa khái niệm Thời gian do Newton đề ra.

Là một nhà khoa học chuyển sang kinh doanh, hơn 40 năm sống ở nước ngoài nhưng Tiến sĩ Nguyễn Tường Bách lại là một cái tên khá quen thuộc ở lĩnh vực sáng tác và dịch thuật.

Toàn thể thế giới chúng ta, bên ngoài là thế gian, bên trong là tâm. Tất cả chúng là một biển vô tận của các pháp hữu vi đang vận hành. Và điều này gọi là pháp duyên khởi. Trong pháp duyên khởi, quy luật nhân quả đang vận hành. Đây là phần tinh túy nhất của đạo Phật, không phải ai cũng hiểu được ngay.

Trong cuộc đời, phần lớn con người dễ rơi vào hai thái cực sau đây: thứ nhất, là thái cực cho rằng thế gian này chẳng có gì khác ngoài sự vận hành của vật chất và thân thể chúng ta, thế gian chẳng qua là nguyên tử phân tử đang vận động, tư tưởng hay tinh thần cũng chỉ do xương thịt “tiết ra”. Đó là những người tin rằng thế giới này chẳng có gì nữa sau thế giới hiện tượng được cảm nhận.