Hai từ chiến tranh, không ai trong chúng ta là không nghe đến. Trong quá khứ đã có rất nhiều cuộc chiến tranh xảy ra trên quả địa cầu nầy, kể từ khi con người còn sống đời sống du mục, nay đây mai đó, cho đến khi sự sở hữu của cải vật chất ngày càng tăng dần theo thời gian năm tháng, thì sự chiếm hữu trở nên nhiều hơn theo sự ham muốn làm chủ và thống trị xã hội, thống trị thế giới.

Chưa lúc nào trên các trang báo, trên mạng lại nhiều những tin tức về các hành vi bạo lực như hiện nay. Không kể những vụ án giết người để cướp của hay cưỡng bức, tình trạng bạo hành diễn ra từ đường phố, trên sân cỏ, trong trường học, nghĩa là, khắp nơi.

Nói chung, trước bối cảnh vô cùng phức tạp của thế giới ngày hôm nay, từng giây từng phút chúng ta phải cảnh giác với bạo lực và hận thù phát xuất từ tôn giáo. Bạo lực phát xuất từ tôn giáo đem lại hậu quả vô cùng thảm khốc. Chiến tranh, dù là “thế chiến” vẫn có hòa bình và sau chiến tranh sẽ không còn thù hận. Nhưng chiến tranh tôn giáo thì kéo dài vô tận, năm, mười thế kỷ thù hận vẫn chưa chấm dứt và “nghiệp” sẽ đổ dồn lên đầu nhiều thế hệ mai sau.

Tháng 12 năm 2015, sau vụ giết người hàng loạt bằng súng tại San Bernardino, Thiền Sư Lewis Richmond đã phải tự hỏi: Phật Tử phải phản ứng về chuyện nầy như thế nào thì thích hợp và có hiệu quả?

Giáo lý Phật giáo và những nguyên tắc liên quan đến việc dùng bạo lực có đề ra như sau: (1) Giới đầu tiên của Phật là cam kết từ bỏ ý tưởng gây tổn hại hay giết bất cứ sinh vật hửu tình nào, dù trực tiếp hay qua trung gian người khác. (2) Nhấn mạnh đến lòng từ bi bác ái. (3) Theo đuổi lý tưởng một lối mưu sinh liêm chính, một yếu tố trong Bát Chánh Đạo đưa tới Niết Bàn, nhằm ngăn ngừa được cuộc sống gây đau khổ cho tha nhân. Trong số những hình thức được kể ra về việc mưu sinh bất chính là cuộc sống bằng mua bán vũ khí.[xlvi]

Chúng tôi trong một số bài viết trước đây đã từng đề cập đến tình trạng tội ác trong xã hội nhưng chưa bao giờ tình trạng ấy lại diễn ra dồn dập, ngày nào cũng có, giết hàng loạt, giết cả gia đình, và giết vì những lý do hết sức không ngờ: không được yêu: giết; cãi nhau vì va quẹt xe: giết; đi nhầm phòng karaoke: giết; nhìn thấy ghét: giết (?)…

Mỗi xã hội đều có xung đột vì những lợi ích và quan điểm cả bên trong và bên ngoài. Giáo lý Phật giáo dạy về những cách để ngăn chặn sự xuất hiện của những xung đột mới và ngăn chặn sự leo thang của những mầm mống đã bắt đầu.

Sáng nay, hàng trăm vị giáo thọ sư Phật giáo phương Tây đã gửi một bức thư ngỏ đến Tổng thống Obama, yêu cầu ông hãy quan tâm đến người Hồi giáo Miến Điện.