Sau thực phẩm, ngôn ngữ là nguồn nước của dòng chảy văn hóa trong đó văn là vẻ đẹp (văn vẻ), hóa là sự thay đổi. Văn hóa là nước xuôi chảy trong dòng sông văn hiến để cả hai, văn hiến và văn hóa, hình thành nên nền văn minh. Sự thật về phương diện ngôn ngữ, người Hoa dùng chữ hữu vi và vô vi để phiên tả ý nghĩa của chữ Phạn tương hợp là tuyệt vời vì không có cách nào dịch hay hơn và đúng hơn là dùng hai chữ vô vi và hữu vi đó cho ý niệm biểu đạt pháp vô vi và pháp hữu vi.

Tất cả pháp hữu vi (hành pháp) đều đưa đến khổ đau. Pháp hữu vi là pháp được thành lập bởi nhân duyên hay điều kiện. Tất cả các hiện tượng bị ảnh hưởng bởi quy luật sanh, trụ, dị và diệt.

“Đức Phật dạy những gì, có thể dùng vài từ ngắn gọn để nói được không?”. Tất nhiên là có thể: Phật dạy “Khổ và thoát khổ”, “Bốn sự thật”, “Tám vạn bốn ngàn pháp môn”, “Hành thiện, không hành ác, thanh lọc tâm” v.v.. Và “Vô vi và hữu vi” là cách bài viết này xin chọn để trả lời câu hỏi trên.