Về lịch sử, chúng ta có thể thấy từ Phật giáo Nguyên thủy tiến lên Phật giáo Bộ phái, cho đến Phật giáo Đại thừa. Vì vậy, Phật giáo Đại thừa được coi là đỉnh cao trí tuệ của đạo Phật. Và khi chúng ta có cái nhìn xuyên suốt về sự diễn tiến của Phật giáo như vậy thì tất yếu chúng ta cũng nhận thấy tư tưởng Đại thừa phát xuất từ Nguyên thủy mà phát triển lên.

Từ thực tế các phong trào hành động mang hình thức thiện nguyện, vị tha, nhưng ẩn tàng sau nó là những toan tính nhuốm màu vị kỷ, đã cho thấy rằng, hành động bố thí xuất phát từ tình thương chân chính, không gắn với bất kỳ chủ ý gì, là phương cách bố thí đáng được ca ngợi. Phật giáo không những cổ súy phương thức bố thí này mà còn đề cao một dạng thức bố thí không còn dấu vết của bản ngã và sở hữu của bản ngã, và đây là một trong những điểm đặc thù về bố thí của Phật giáo.

Nhân duyên để hình thành tiểu luận này rất bất ngờ. Vào ngày cuối của kỳ nhập thất trong mùa Hạ 2016, một ý nghĩ chợt khởi lên trong tôi: Phải chăng, ngài Minh Đăng Quang là một vị Độc giác? Những ngày ở trong biệt thất, tôi chỉ có hai việc để làm, một là hành trì theo phương cách riêng, hai là tự học cổ ngữ. Tôi không đọc sách cũng như không viết lách trong giai đoạn này.