Lục Tổ Huệ Năng, từ khi đến học với Ngũ Tổ một thời gian ngắn ngộ được bản tâm, rồi trải qua mười lăm năm với đám thợ săn, cho đến khi chính thức xuất gia để dạy pháp, ngài không hề ẩn tu một mình. Trong suốt từ khi, thấy được tự tánh, đại ngộ ngài không ngừng tự giác - giác tha, lợi mình - lợi người, như dạy cho sư Huệ Minh trên đường đi lánh nạn chẳng hạn.

Một người đã phát tâm Bồ đề được gọi là một Bồ tát. Đời sống Bồ tát là chiến đấu chống lại sự xấu ác trong lòng người để giải thoát họ khỏi khổ đau.

“Tướng” là cái gì? “Tướng” chính là tướng trạng của sự vật biểu hiện nơi ngoài và tưởng tượng ở nơi trong tâm chúng ta.Còn “Giả Tướng” là cái gì? Chúng ta không phải thường ngày đã thấy đến như: hình tướng vuông, tròn, dài, ngắn; sắc tướng đỏ, xanh, đen, trắng; biểu tướng nhanh, chậm, cười, khóc; cho đến vô biểu tướng khổ, vui, mừng, lo mà kể cả con mắt xem không thể thấy.Đây không phải là “Tướng” trạng tồn tại nổi bật đó sao?

Điều gì cũng có hai mặt tốt - xấu. Nếu chỉ có mùa xuân mát mẻ mà không có mùa hạ oi ả thì đâu có được ánh nắng rực rỡ để người nông dân phơi lúa, phơi rơm. Nếu chỉ có mùa thu ấm áp mà không có mùa đông lạnh giá thì chúng ta sẽ không bao giờ thấy được cái đẹp của tuyết rơi, và các loài cây ưa lạnh cũng không thể tồn tại. Nếu ngày nào chúng ta cũng ăn ngọt thì sẽ rất ngán, phải ăn đầy đủ vị chua, cay, mặn, đắng,… mới thấy ngon. Cũng vậy, nếu chỉ có thuận mà không có nghịch thì con người khó có thể trưởng thành. Vì thế trong kinh Tiểu Bộ VII[1], đức Phật có nói đến tám pháp của thế gian gồm: được - mất, vinh - nhục, khen - chê, lạc - khổ. Hôm nay tôi sẽ phân tích cho quý vị rõ hơn về vấn đề này.

Đối trong nhà Phật thì thế gian gồm có khí thế gian và chúng sanh thế gian. Khí thế gian chỉ cho thế giới bên ngoài, tức thuộc về thế giới vô tình; còn chúng sanh thế gian chỉ cho tất cả các loài chúng sanh (trong đó có cả con người), tức thuộc về thế giới hữu tình. Cả thế giới vô tình cho đến thế giới hữu tình đều là các pháp nhân duyên, mà tất cả đều do nhân duyên thì không có pháp nào là bền chắc, do nhân duyên tụ hợp thì rồi nó phải có lúc tan rã, có hợp thì phải có tan, đều không có thực thể tồn tại.

Trong cuộc sống vốn dĩ mang tính chất vô thường biến đổi nầy, chẳng có gì mang tính chất nhất định cả. Vì vậy chư Phật và chư Tổ Sư đã vì đời mà khuyên nhủ chúng ta rằng: "Không có gì là thực tướng. Tất cả chỉ là mộng huyễn mà thôi"! Thế nhưng ai là người đã liễu ngộ được điều nầy và ai là người "xúc sự vô tâm" trước mọi hoàn cảnh biến dịch của đất trời vạn vật ?

Vì sao Phật nói: Mọi thứ trên thế gian này chỉ giống như bóng trăng trên mặt nước? Phật dạy rằng: Nhân sinh như mộng, đời người là ảo vọng, ( Nhất thiết hữu vi Pháp. Như mộng, huyển, bào ảnh) hết thảy mọi thứ nơi thế gian cũng chỉ giống như bóng trăng trên mặt nước. Vì sao lại như vậy?

Đức Phật đã chỉ rõ, có hai con đường : Đường này đến Thế Gian | Đường kia đến Niết Bàn | Tỷ kheo, đệ tử Phật | Phải ý thức rõ ràng