Trên vùng đất Nam bộ ngày nay, đã từng tồn tại một vương quốc cổ từ thế kỷ I đến thế kỷ VII với tên gọi Phù Nam. Trong quá trình tồn tại của mình, cư dân Phù Nam đã tiếp nhận ảnh hưởng sâu sắc văn hóa Ấn Độ, trong đó có Phật giáo. Phật giáo từ Ấn Độ đã du nhập vào Phù Nam khá sớm và phát triển mạnh mẽ vào các thế kỷ IV - VI, để rồi trở thành một trong những trung tâm Phật giáo lớn của vùng Đông Nam Á.

Văn hóa Óc Eo là một phức hệ văn hóa đa dạng, vốn sản sinh từ yếu tố nội sinh kết hợp với nguồn năng lực văn hóa ngoại sinh đã thực hiện tạo nên văn minh sông nước rực rỡ. Nền văn minh ấy được phôi bào trong yếu tố miền cảng thị, hấp thu tinh thần văn hóa Ấn Độ đã để lại cho nhân loại những nguồn di sản vô cùng quý giá. Trong nguồn di sản vô cùng quý giá ấy, Phật giáo đã đóng một vai trò không nhỏ vào sự phát triển của nền văn minh, văn hóa này.

Phù Nam là vùng đất rất dễ thương và hiền hòa bên dòng sông Cửu Long, mặc dù tên không còn nữa, nhưng hình ảnh của Phù Nam không dễ xoá mờ trong trí của người Việt Nam khi nghĩ về hoặc nhắc đến. Lịch sử đã chứng minh nó thuộc về vùng đất Việt Nam, nhưng những nước chung quanh vẫn muốn dành trong lịch sử của họ. Như vậy nó thuộc về ai, thực sự nó tên gì? Bài viết này khơi lại lịch sử một vùng đất Phật đầu tiên của Việt Nam, mặc dù thời đó nó thuộc về đế quốc Phù Nam.