Không Lộ là một vị thiền sư thời Lý, ông họ Dương, quê ở Hải Thanh, chùa Nghiêm Quang - nay là chùa Keo, thuộc xã Vũ Nghĩa, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình; dòng dõi nhiều đời làm nghề chài lưới, sau bỏ nghiệp sông nước, xuất gia tu Phật, thường trì tụng Đà-la-ni.

Chiều nay, lúc 3g30 đến 4g30 ngày 18/6/2014, tôi có một giờ nói về “Thiền trong đời sống” cho một lớp tu gieo duyên 10 ngày, gồm 20 sa-di và 17 tu nữ khắp nhiều tỉnh thành ở trong nước, tuổi từ 18 đến 70, được tổ chức tại chùa Huyền Không, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên – Huế. Sau khi giảng xong, thấy mọi người có vẻ “nắm bắt” được điều tôi muốn gởi gắm, nên khi về núi, vào nơi chỗ làm việc, tôi khởi ý viết lại nội dung thời pháp ấy.

Phóng cuồng ngâm: Từ trước đến nay, chữ “cuồng” này người ta thường hiểu là ngông, là cuồng, là điên. Đấy là hiểu theo nghĩa đen. Khá hơn chút nữa – đa phần bản dịch – đều nói cuồng là cuồng nhiệt, ý khí mạnh mẽ. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Lý Việt Dũng trong ‘Tuệ Trung Thượng Sĩ ngữ lục dịch giải’ - đã nói về cái cuồng theo nghĩa như thế này, đáng cho chúng ta suy gẫm:

Tiêu chuẩn Phật học là vậy, về con người, về phẩm chất cần và đủ của tác phong, của nhân cách trọn lành ba nghiệp thân, khẩu ý - khi muốn làm sứ giả Như Lai giữa thời đại mạt pháp nầy. Vậy nơi nào đi ngược, đi nghịch với thước đo nêu dẫn ấy thì không còn là Phật giáo nữa. Và nếu họ là tỳ-khưu, là tỳ-khưu-ni thì chỉ là kẻ trộm tướng, là người ngu, là kẻ xấu ác tương đồng với thế gian thôi!