Đã là chúng sanh thi không một ai tránh khỏi bệnh tật, hoặc về thân, hoặc về tâm, ở thời điểm này hay thời điểm khác. Giáo pháp của Đức Phật như những phương thang có công năng chữa lành bệnh tật chúng sanh. Trong những phương thang từ giáo pháp, thì thất giác chi được xem như một phương thang đặc hiệu. Khảo về tính chất cũng như các khía cạnh của thất giác chi đã minh chứng điều này.

Con vốn là một cựu học tăng của tu viện Quảng Hương Già Lam. Con vào trọ học nơi đây từ năm 1995 và sống liên tục ở đó trên dưới mười năm. Khoảng bốn năm kể từ khi vào Già Lam thì con được gặp Thầy[1]. Với khoảng thời gian ngắn ngủi được cộng trụ bên Thầy, được ngắm nhìn Thầy bằng xương bằng thịt, được nghe Thầy giảng Luật Tứ Phần trong những đêm mùa Hạ… chỉ vừa đủ giúp con khắc họa vài nét về tôn dung của Thầy. Nói rõ hơn, con viết về Thầy với góc nhìn hạn hẹp, từ khung cửa sổ của phòng tăng sinh ở Già Lam.

Theo kinh, luật quy định, chư Tăng thời Đức Phật không được nhận kim ngân bảo vật. Nói rõ hơn là không được nhận tiền bạc hoặc quý kim tương đương.

Trưởng giả Cấp cô độc (給孤獨) có tên riêng là Tu-đạt-đa (須達多, Sudatta) nhưng thường được mọi người gọi bằng mỹ hiệu Anāthapiṇḍika, nghĩa là người chu cấp cho kẻ nghèo khó. Với Phật giáo, danh tiếng trưởng giả được biết đến nhiều nhất là người đã hiến cúng một khu đất rộng lớn, được mua lại từ thái tử Kỳ-đà, để xây dựng nên một Tinh xá mà kinh điển thường gộp chung tôn danh của cả hai người là Vườn của ngài Cấp cô độc và cây của thái tử Kỳ-đà (祇樹給孤獨園).

Ước nguyện về một đời sống no đủ và thịnh vượng là khát vọng cháy bỏng của con người ở mọi thời kỳ. Nhằm đáp ứng một phần ước nguyện đó, nhiều tôn giáo đã xây dựng và định hình nên những vị thần chuyên trách, thường gọi là thần tài.

Câu chuyện về gã cùng tử trong kinh Pháp Hoa là một ẩn dụ sinh động, mô tả về một người vốn giàu có mà cứ tưởng mình thật sự là kẻ nghèo hèn. Vấn đề là cho đến khi nào chàng cùng tử ấy mới hội đủ điều kiện, nhân duyên để phản tỉnh và nhận ra mình vốn có kho tàng trong chéo áo. Cũng vậy, có những kho tàng minh triết, có những đấng phạm hạnh, có những bậc thiện lành vốn đang hiện hữu ở ngay đây, trong cuộc sống này nhưng chúng ta cứ mãi mê tìm kiếm ở đâu khác. Câu chuyện con chim tìm bờ được Phật nêu dẫn trong kinh là một trưởng hợp như vậy.

Giáo pháp của Đức Phật vốn chỉ có một vị thuần nhất, đó là vị giải thoát. Tuy nhiên, trong quá trình giữ gìn, truyền thừa và lan tỏa, do tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau thế nên chánh pháp của đức Phật đôi khi bị xen lẫn bởi nhiều yếu tố chưa phải là chánh pháp.

Theo kinh điển Phật giáo, việc lắng nghe chính xác, rõ ràng và đầy đủ là một trong những nền tảng quan trọng để thành tựu trí tuệ. Trên phương diện giữ gìn và truyền đạt Thánh giáo, thành tựu khả năng lắng nghe này là một trong những điều kiện cần. Đặc biệt, trong những phương cách truyền đạt thông tin thời cổ đại ở Ấn Độ, mọi kiến thức nói chung và kinh điển Phật giáo nói riêng, sở dĩ được tiếp nối và truyền trao đều phải dựa vào việc lắng nghe chính xác và cẩn thận giữ gìn. Từ đây đã mở ra một giai thoại đáng suy gẫm cũng như những trường hợp tương tự, trong quá trình truyền dịch kinh điển Phật giáo nói chung.